W jakim wieku kobieta powinna pierwszy raz iść do ginekologa?
Pierwsza wizyta u ginekologa to niezwykle ważne wydarzenie w życiu każdej młodej kobiety. Dla większości kobiet pierwsza wizyta w poradni ginekologicznej wiąże się z ogromnym stresem i jest przeżyciem często zapamiętywanym na całe życie. Decyzja o pierwszym pójściu do ginekologa jest jedną z najdłużej i najlepiej przeanalizowanych w życiu.
Nie należy się temu dziwić, gdyż ginekolog to nie jest lekarz pierwszego kontaktu, a kwestie intymne często wywołują wstyd i obawy. Aby pierwsza wizyta nie była traumą na całe życie, warto przygotować się do niej w odpowiedni sposób, gdyż pozwoli to zminimalizować stres i ograniczyć strach.
1. Wiek i zasady pierwszej wizyty ginekologicznej
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, kiedy powinna mieć miejsce pierwsza wizyta u ginekologa. Zdecydowana większość lekarzy opowiada się za tym, iż najbardziej optymalny moment udania się do poradni ginekologicznej wypada po rozpoczęciu pierwszego miesiączkowania. Taka wizyta jest natomiast konieczna przed rozpoczęciem współżycia.
Z drugiej strony należy podkreślić, iż są to daty umowne, bo w niektórych przypadkach pierwsza wizyta powinna nastąpić dużo wcześniej. Istnieje konieczność udania się do lekarza wtedy, gdy dziewczyna zaobserwuje u siebie następujące niepokojące objawy:
– upławy,
– swędzenie,
– pieczenie,
– bóle w podbrzuszu o różnorodnym nasileniu,
– powiększanie się obwodu brzucha,
– brak miesiączki,
– powiększenie łechtaczki,
– brak owłosienia łonowego,
– zaburzony rozwój sutków,
– anoreksja bądź otyłość,
– nadmierne owłosienie,
– trądzik,
– łysienie.
Te wszystkie objawy powinny skłonić do wizyty u lekarza – nawet w przypadku, gdy jeszcze nie nastąpiło pierwsze krwawienie. Każdy z tych objawów może być przyczyną groźnej choroby, a odwlekanie wizyty w poradni może przynieść tragiczne skutki.
Planując pierwszą wizytę ginekologiczną warto pamiętać, iż w przypadku dziewczynek poniżej 16 roku życia to rodzice bądź opiekunowie prawni decydują o badaniu ginekologicznym. Pisemna zgoda może być udzielona poprzez dokonanie wpisu do dokumentacji medycznej bądź na osobnym dokumencie. Wyrażenie zgody może obejmować konkretne badanie lub całą ich serię – na przykład w przypadku, gdy potrzebna jest stała opieka ginekologiczna.
Lekarz ginekolog nie musi uzyskać zgody na badanie od samego dziecka, ale powinien wziąć pod uwagę opinię wystraszonej pacjentki. Dziewczynkom do 16 roku życia w badaniu powinna towarzyszyć matka bądź opiekunka prawna.
W świetle obowiązującego w Polsce prawa nastolatki mogą być aktywne seksualnie po ukończeniu 15 roku życia. W praktyce oznacza to, iż ginekolog ma obowiązek zawiadomić prokuraturę w przypadku, gdy dziecko miało kontakty seksualne przed ukończeniem 14 roku życia.
Aż do ukończenia 18 roku życia lekarz nie może przepisać środków antykoncepcyjnych bez zgody rodzica. Obowiązuje go jednak tajemnica lekarska i nie ma prawa informować rodzica, czy nastolatka powyżej 14 roku życia jest dziewicą czy już nie.
2. Poradnia ginekologiczna – jak się przygotować do pierwszej wizyty
Pierwszym krokiem do wizyty u ginekologa jest przygotowanie dokumentów – dowodu osobistego bądź legitymacji oraz numeru PESEL. Bezpośrednio przed wizytą należy dokładnie umyć okolice intymne – najlepiej bez użycia środków higienicznych, które mogą zaburzyć obraz ewentualnej infekcji.
Istotną kwestią jest także wybór odpowiedniego ubrania – musi być przede wszystkim wygodne i nie krępujące ruchów. Najlepszym rozwiązaniem jest założenie długiej koszuli bądź tuniki (gdyż trzeba będzie przejść od wieszaka do fotela). Dla własnego komfortu warto założyć ubiór z rozpinaną górą, gdyż podczas badania będzie także konieczne zbadanie piersi.
Podczas pierwszej wizyty padną pytania, na które warto przygotować odpowiedzi odpowiednio wcześniej. O co może zapytać lekarz? Przede wszystkim o miesiączkę – czy pacjentka miesiączkuje, kiedy była ostatnia miesiączka, jak długie są cykle, czy są regularne, czy krwawienie jest obfite i czy występuje pomiędzy miesiączkami. Takie pytania na pewno padną, dlatego też warto zapisać sobie pewne dane, aby udzielić lekarzowi jak najbardziej prawdziwych odpowiedzi.
Dodatkowe pytania, które mogą paść dotyczą objawów towarzyszących miesiączce, takich jak bóle podbrzusza, zaburzenia układu pokarmowego, przybieranie na wadze, obrzęki czy bóle głowy. W przypadku gdy pacjentka rozpoczęła już współżycie, lekarz zada pytania dotyczące ewentualnej suchości pochwy oraz odczuwanego bólu. Udzielania odpowiedzi na te pytania nie należy się wstydzić, gdy przeprowadzony przez lekarza wywiad da mu pierwszy obraz pacjentki i jej ewentualnych dolegliwości.
3. Przebieg pierwszego badania ginekologicznego
Badanie ginekologiczne to najważniejszy element wizyty, a jego przebieg zależy od tego, czy pacjentka rozpoczęła już współżycie czy jeszcze jest dziewicą. W przypadku gdy dziewczyna nie ma jeszcze za sobą kontaktów seksualnych, badanie odbywa się przez odbyt, ponieważ błona dziewicza zamyka częściowo wejście do pochwy. W niektórych przypadkach wykonuje się jedynie badanie zewnętrzne bądź USG. Natomiast gdy dziewczyna rozpoczęła już współżycie, to lekarz używa do badania wzierników oraz wykonuje badanie palpacyjne. Każdą wizytę kończy badanie piersi, aby wykluczyć ewentualne zmiany.
Pierwsza wizyta u ginekologa to niewątpliwie stresujące wydarzenie. Jednak należy pamiętać o tym, iż lekarz nie ocenia kobiecości, a jedynie zdrowie. A tylko szczery wywiad i dokładne badanie pozwoli mu na właściwe ocenienie stanu zdrowia. Pierwsza wizyta nie należy do przyjemnych, ale ginekologa należy oswoić i zacząć go traktować jako przyjaciela kobiecego zdrowia.